Retinopatia cukrzycowa to powikłanie cukrzycy przewlekłej. Zazwyczaj to schorzenie diagnozowane jest u osób chorujących na cukrzycę typu 1., a także u ponad 60% cukrzyków typu 2. Z tego artykułu dowiesz się więcej na temat retinopatii cukrzycowej - czym jest, jakie są jej objawy i jak ją leczyć. Sprawdź!
Retinopatia cukrzycowa to choroba, której przyczyną jest wysoki poziom glikemii. Powoduje on zaburzenia w funkcjonowaniu naczyń krwionośnych siatkówki. W siatkówce pacjenta z retinopatią cukrzycową tworzą się nowe naczynia krwionośne - jednakże są one słabe i nieprawidłowo zbudowane, w związku z czym mają wysokie tendencje do pękania. Pękając przyczyniają się do powstawania krwotoków w siatkówce i komorze ciała szklistego, tworzą mikrowylewy wewnątrz gałki ocznej. To niebezpieczne zjawisko szkodliwie wpływa na narząd wzroku, może doprowadzić nawet do jego całkowitego uszkodzenia i ślepoty.
Jeśli chorujesz na cukrzycę, powinieneś minimum raz do roku udać się na badania kontrolne do okulisty. Retinopatia cukrzycowa w początkowych fazach jest prawie niezauważalna. To bezbolesne, często bezobjawowe schorzenie. Dopiero w późniejszych etapach rozwoju choroby, pacjenci skarżą się na takie objawy jak:
- pogarszanie się jakości widzenia,
- problemy z widzeniem po zmroku, w ciemnych pomieszczeniach,
- pojawianie się mroczków i plamek przed oczami,
- światłowstręt.
Zdarza się również, że przy retinopatii cukrzycowej chorym doskwierają objawy podobne do symptomów suchości oczu, to jest:
- zaczerwienienie i ból oczu,
- suchość gałek ocznych.
Retinopatia cukrzycowa może nie dawać o sobie żadnych oznak. Osoby, które znajdują się w grupie ryzyka tej choroby, powinny regularnie, profilaktycznie uczęszczać na badania do okulisty. Lekarz specjalista po wykonaniu badania dna oka będzie mógł skutecznie ocenić, czy w gałce ocznej nie powstały żadne patologiczne zmiany. Jeśli okulista wykryje jakieś nieprawidłowości, zleci bardziej dokładne badania, do których należą:
- angiografia fluoresceinowa,
- optyczna koherencyjna tomografia.
Angiografia fluoresceinowa to krótkie i bezbolesna badanie. Lekarz podaje pacjentowi specjalną substancję kontrastującą w celu rozszerzenia źrenic. Następnie wykonuje serię fotografii dna oka lub tęczówki przy pomocy odpowiedniego sprzętu. Koherencyjna tomografia optyczna to nowoczesna metoda badania oczu, która pozwala nie tylko na diagnostykę retinopatii cukrzycowej, ale pomaga wykryć również wczesną jaskrę lub zwyrodnienie plamki żółtej. Przebiega sprawnie i bezpiecznie: po przyjęciu odpowiedniego preparatu pacjent siada przed aparatem, a lekarz okulista ma możliwość przyjrzeniu się strukturze warstw tkanki w oku.
Terapia retinopatii cukrzycowej opiera się przede wszystkim na tym, aby:
- poprawić wyrównanie metaboliczne cukrzycy, czyli doprowadzenie do normy takich parametrów jak właściwy poziom glukozy we krwi,
- wyrównać stężenie lipidów, czyli różnych frakcji cholesterolu we krwi,
- znormalizować ciśnienie tętnicze, które u zdrowego dorosłego człowieka wynosi około 100–139/60–89 mmHg.
Spośród innych sposobów leczenia retinopatii, które stosuje się w bardziej zaawansowanych stadiach tej choroby wyróżnia się:
1. Zabiegi laserowe.
Fotokoagulacja laserowa siatkówki to jedna z najbezpieczniejszych, innowacyjnych metod leczenia retinopatii. Wykonuje się ją z wykorzystaniem specjalistycznego lasera, który emituje wiązkę światła w kierunku zmienionych przez chorobę obszarów siatkówki. Dzięki temu, termicznie neutralizuje rozwój niewłaściwych, nowych naczyń krwionośnych.
2. Terapię anty-VEGF.
Ten sposób leczenia retinopatii cukrzycowej opiera się na podawaniu pacjentowi regularnych zastrzyków do ciała szklistego. Leki te, wstrzyknięte bezpośrednio do gałki ocznej zawierają substancje, które hamują naczyniowy czynnik wzrostu śródbłonka. Ten typ terapii stosuje się również przy leczeniu wysokiej krótkowzroczności.
3. Witrektomię.
Witrektomia to operacja mikrochirurgiczna. Lekarz specjalista zazwyczaj wybiera ten typ leczenia, kiedy uzna, że inne metody nie są wystarczająco skuteczne. Należy jednak pamiętać, że to bezpieczny zabieg, który nie powinien przysparzać pacjentowi stresu. Witrektomia polega na wycięciu ciała szklistego z wnętrza gałki ocznej - wykonuje się go przy różnych schorzeniach siatkówki. Ta mikrooperacja niejednokrotnie znacząco poprawia jakość widzenia chorego, w osobom w zaawansowanych stadiach chorobowych daje możliwość odzyskania widzenia po wcześniejszym znacznym uszkodzeniu narządu wzroku.
Retinopatia cukrzycowa to poważne powikłanie cukrzycy, które może być niebezpieczne dla prawidłowego widzenia. Aby jak najwcześniej rozpoznać jej objawy i wdrożyć odpowiednie leczenie należy regularnie uczęszczać na badania kontrolne.
1. M. Merz, Retinopatia cukrzycowa, Wyd. Państwowy Zakład wydawnictw Lekarskich, 1978
2. R. Taylor, Praktyczny atlas dna oka w cukrzycy, Wyd. Mosby-Wolfe, 1996
3. P. H. Scanlon, Retinopatia cukrzycowa, Wyd. Esteri Edra Urban & Partner, 2012
