Gronkowiec w oku - objawy, leczenie

Gronkowiec to jedna z infekcji bakteryjnych, która może powodować uciążliwe dolegliwości, szczególnie gdy dotyka okolic narządu wzroku. W tym artykule dowiesz się, czym dokładnie jest gronkowiec w oku i jakie są skuteczne metody leczenia. Poruszymy również temat gronkowca u dzieci i odpowiemy na pytanie, czy zakażenie gronkowcem jest zaraźliwe.

Czym jest gronkowiec w oku?

Gronkowiec w oku to infekcja wywołana przez bakterie należące do rodziny gronkowców, najczęściej przez gronkowca złocistego (Staphylococcus aureus). Bakterie te występują naturalnie na skórze i błonach śluzowych wielu osób i w normalnych warunkach nie powodują problemów zdrowotnych. Jednak w sprzyjających okolicznościach, takich jak osłabienie układu odpornościowego, urazy czy zaniedbanie higieny, mogą wywołać infekcje, które obejmują tkanki wokół oczu.

Infekcja gronkowcowa w obrębie oka może przyjmować różne formy i dotyczyć różnych struktur oka i powiek, takich jak:

• Powieki - np. w przypadku jęczmienia lub gradówki.
• Spojówki - w postaci zapalenia spojówek.
• Rogówka - w rzadkich przypadkach zakażenie może prowadzić do zapalenia rogówki.

Objawy gronkowca w oku

Gronkowiec w oku może objawiać się na różne sposoby, w zależności od tego, która część oka została zaatakowana przez bakterie. Do najczęściej występujących objawów należą:

• Silne zaczerwienienie oka.
• Obrzęk powiek.
• Ropna wydzielina.
• Ból lub pieczenie.
• Światłowstręt.
• Zamglone widzenie.

Jeśli objawy te zostaną zignorowane, infekcja może się nasilić i prowadzić do poważniejszych powikłań, takich jak zapalenie rogówki czy owrzodzenie rogówki.

Przyczyny gronkowca w oku

Zakażenie gronkowcem w oku, choć może wydawać się przypadkowe, najczęściej wynika z określonych czynników ryzyka, które sprzyjają przedostawaniu się bakterii do tkanek oka. Najczęstsze przyczyny zakażenia gronkowcem w oku to:

• Niedostateczna higiena - przeniesienie bakterii na powierzchnię oka może nastąpić poprzez dotykanie oczu brudnymi rękami, używanie niesterylnych przedmiotów czy nieodpowiednie czyszczenie powiek i rzęs.
• Zakażenie wtórne - występuje, gdy bakterie obecne na skórze twarzy, w nosie czy w gardle przenikają do okolic oka. Na przykład gronkowiec złocisty często kolonizuje jamę nosową, a dotykanie nosa, a następnie okolic oczu, może łatwo przenieść bakterię.
• Osłabiony układ odpornościowy - zwiększa ryzyko infekcji, ponieważ organizm ma trudności z kontrolowaniem naturalnie obecnych na skórze bakterii.
• Noszenie soczewek kontaktowych - soczewki wiążą się z ryzykiem zakażenia jeśli nie są one prawidłowo pielęgnowane. Niewłaściwa higiena, np. niemycie rąk przed zdejmowaniem lub zakładaniem soczewek, może prowadzić do rozwoju infekcji.
• Mikrouszkodzenia skóry wokół oka - powstają na skutek drapania oczu, stosowania drażniących kosmetyków lub zabiegów kosmetycznych. W takich przypadkach skóra traci swoją naturalną barierę ochronną i pozwala bakteriom na łatwiejsze wnikanie do tkanek.

Czy gronkowiec w oku jest zaraźliwy?

Tak, gronkowiec w oku jest zaraźliwy, szczególnie jeśli infekcji towarzyszy ropna wydzielina, która zawiera dużą ilość bakterii. Drobnoustroje mogą przenosić się na inne osoby poprzez kontakt z zakażonymi przedmiotami, takimi jak ręczniki, pościel, kosmetyki czy okulary. Dotykanie oka brudnymi rękami również zwiększa ryzyko rozprzestrzeniania się infekcji, zarówno na inne osoby, jak i na inne części ciała, np. drugie oko czy skórę twarzy. Dlatego w czasie choroby należy unikać dzielenia się przedmiotami osobistego użytku oraz pamiętać o zachowaniu odpowiedniej higieny w czasie choroby.

Gronkowiec w oku - diagnoza

Prawidłowa diagnoza jest istotna, aby szybko wdrożyć odpowiednie leczenie i zapobiec powikłaniom. Zakażenie to może przypominać inne schorzenia oczu, takie jak zapalenie spojówek czy wirusowe infekcje oczu, dlatego ważne jest, aby lekarz dokładnie ocenił sytuację.

Wywiad medyczny

Diagnoza zakażenia gronkowcem w oku rozpoczyna się od rozmowy z pacjentem. Podczas takiej rozmowy lekarz stara się jak najwięcej dowiedzieć o problemie, z którym zgłosił się pacjent. Dzięki niemu lekarz zyskuje solidną podstawę do dalszych działań diagnostycznych i terapeutycznych. Pyta przede wszystkim o doświadczane objawy, takie jak ból, zaczerwienienie, obrzęk powiek, czy wydzielina z oka. Lekarz interesuje się również historią zdrowotną pacjenta w kontekście oczu. Ważnym elementem wywiadu jest również omówienie codziennych nawyków pacjenta. 

Badanie fizykalne oka

Podstawowym krokiem w diagnostyce jest dokładne badanie fizykalne oka. Lekarz ocenia wygląd powieki oraz stan spojówek. Do oceny stanu oka lekarz może użyć lampy szczelinowej. To urządzenie pozwala na szczegółowe obejrzenie przednich struktur oka w dużym powiększeniu. 

Pobranie materiału do badania mikrobiologicznego

W bardziej skomplikowanych lub nawracających przypadkach lekarz może zlecić pobranie próbki wydzieliny z oka, aby dokładnie zidentyfikować bakterię wywołującą infekcję. Próbka jest wysyłana do laboratorium mikrobiologicznego, gdzie przeprowadza się posiew bakteryjny. Po kilku dniach wyniki potwierdzają obecność konkretnej bakterii i określają jej wrażliwość na antybiotyki.

Leczenie gronkowca w oku

Jeśli podejrzewasz u siebie infekcję gronkowcem w oku, konieczna jest konsultacja z lekarzem okulistą. W zależności od stopnia zaawansowania infekcji i rodzaju objawów, lekarz może zalecić różne metody leczenia.

• Antybiotyki w postaci kropli lub maści - zwalczają bakterie odpowiedzialne za infekcję. Pomagają także zmniejszyć stan zapalny i przyspieszyć gojenie się zmian. Ważne jest, aby stosować antybiotyki zgodnie z zaleceniami lekarza.
• Kompresy z ciepłej wody - pomagają złagodzić ból, zmniejszyć obrzęk i usunąć ropną wydzielinę. Są szczególnie przydatne w przypadku jęczmienia lub gradówki.
• Leki przeciwzapalne - w cięższych przypadkach lekarz może przepisać sterydowe krople do oczu, które szybko zmniejszają stan zapalny. Jednak stosowanie ich wymaga ścisłego nadzoru medycznego, aby uniknąć ewentualnych skutków ubocznych.
• Unikanie soczewek kontaktowych - podczas leczenia zaleca się całkowite zrezygnowanie z noszenia soczewek, które mogą dodatkowo podrażniać oczy i stanowić źródło bakterii. 

Leczenie gronkowca w oku zazwyczaj trwa od kilku dni do kilku tygodni, w zależności od nasilenia objawów i skuteczności zastosowanej terapii. W przypadku przewlekłych stanów, takich jak gradówka, leczenie może wymagać więcej czasu, a niekiedy nawet drobnego zabiegu chirurgicznego w celu usunięcia zmiany. Najważniejsze, aby stosować się do zaleceń lekarza i nieustannie monitorować stan oka.

Jak zapobiegać gronkowcowi w oku?  

Aby zapobiec zakażeniu gronkowcem w oku, najważniejsze jest przestrzeganie zasad higieny oraz unikanie sytuacji, które sprzyjają rozwojowi bakterii. Mycie rąk to podstawa - zawsze należy myć ręce wodą z mydłem przed dotykaniem okolic oczu. Osoby noszące soczewki kontaktowe powinny je dokładnie zdezynfekować i stosować zgodnie z zaleceniami. Ważne jest także używanie osobnych, czystych ręczników do twarzy oraz unikanie dzielenia się kosmetykami do oczu. Wzmacnianie odporności poprzez zdrową dietę, regularny sen i aktywność fizyczną również może pomóc organizmowi w naturalnej ochronie przed infekcjami. Pamiętaj, że w razie pojawienia się problemów skórnych w okolicy oczu, warto szybko skonsultować się z lekarzem. Przeczytaj więcej na temat, jak dbać o swój wzrok.

Bibliografia:
https://www.wokularach.pl/blog/gronkowiec-w-oku-jak-poznac-jak-leczyc
R. J. O’Callaghan, The Pathogenesis of Staphylococcus aureus Eye Infections, Pathogens, 2018.
A. Sadaka, M.L. Durand, R. Sisk, M. S. Gilmore, Staphylococcus aureus and its Bearing on Ophthalmic Disease, Ocular Immunology and Inflammation, 2017.
https://www.healthline.com/health/staphylococcal-blepharitis