Badanie dna oka, nazywane oftalmoskopią lub wziernikowaniem dna oka to badanie, które pomaga w wykryciu bardzo wielu chorób - nawet tych, które nie dają wyraźnych objawów. Pacjenci są na nie kierowani nie tylko przez okulistów, ale również przez kardiologów czy diabetologów. Sprawdź, na czym polega to badanie i kiedy należy je wykonać.
Badanie dna oka jest jednym z testów diagnostycznych wykonywanych przez okulistę na standardowej kontroli. Jeżeli Twoja ostatnia wizyta kontrolna odbyła się jakiś czas temu, to powinieneś wybrać się na badanie jeżeli pojawią się u Ciebie takie objawy jak:
Inne wskazania do wykonania tego badania to:
Na badanie dna oka kieruje się również kobiety w ciąży z dużą wadą wzroku. Jest ono w 100% bezpieczna zarówno dla matki, jak i dla dziecka - zatem wybierając się na nie, nie musisz mieć żadnych powodów do obaw.
Badanie to pomaga w dokładnej ocenie narządu wzroku. Z jego pomocą specjalista może wykryć takie choroby i problemy jak:
Wszystkie te schorzenia są możliwe do wykrycia dzięki temu, że w trakcie badania lekarz ma dostęp do siatkówki, plamki żółtej, nerwu wzrokowego i do naczyń krwionośnych. Dzieje się to poprzez oświetlenie źrenicy. Specjalne małe, elektryczne urządzenie - oftalmoskop - oświetla ją z jednej strony z odległości kilku centymetrów, zaś z drugiej okular pokazuje obraz oka powiększony aż piętnastokrotnie. Sam przebieg badania może różnić się w zależności od tego, na jaką metodę zdecydował się specjalista - są aż 3. Elementem, który w większości przypadków pozostaje bez zmian jest zakraplanie oczu atropiną (poza pacjentami z jaskrą) - dopiero po tym czasie specjalista przystępuje do badania.
1. Pierwszy sposób polega na tym, że do badania lekarz wykorzystuje wziernik Fisona. Specjalista zakłada pacjentowi specjalny kask, w którym znajdują się soczewki i filtry. Następnie staje w odpowiedniej odległości od pacjenta i ma przed sobą odpowiednio powiększony i odwrócony obraz.
2. Drugi sposób to badania za pomocą narzędzia nazwanego funduskamerem Non-Mydriatic. Diagnostyka przebiega nieco inaczej niż ta standardowa - bowiem przy tym urządzeniu zakrapianie oczu nie jest konieczne. To badanie można wykonać wyłącznie u osób, u których szerokość źrenicy wynosi co najmniej 2,5 mm. W jego wyniku lekarz otrzymuje kolorowy obraz, pozwalający na ocenę stanu oka. Zdjęcie to nie obejmuje jednak obwodowej części siatkówki ani ciała szklistego, dlatego funduskamery są głównie stosowane w badaniach przesiewowych.
3. Kolejny sposób na badanie dna oka to soczewka Volka. Urządzenie to charakteryzuje się silnymi właściwościami skupiającymi, a podczas badania specjalista umieszcza je bezpośrednio przed okiem pacjenta. Obraz, który dzięki temu uzyskuje, obserwuje za pomocą mikroskopu szczelinowego, który to jednocześnie pełni funkcję źródła światła.
Badanie to jest trwa krótko - bowiem od 5 do 10 minut.
Ten test diagnostyczny wykonuje się również u dzieci - szczególnie zalecane jest to w przypadku wcześniaków, a także u dzieci z zezem lub z zaburzeniami rozróżniania barw. Badanie nie odbiega znacząco od tego dla dorosłych - czasami jednak czas, jaki należy odczekać po zakropleniu atropiną w przypadku najmłodszych może być dłuższy.
Gdy lekarz do badania użyje atropiny, to po jego wykonaniu efekt rozmycia będzie utrzymywał się jeszcze przez kilka godzin. Widzenie nie będzie ostre, a oczy będą wrażliwe na światło. Z tego powodu na badanie dna oka najlepiej nie przychodzić samemu - po atropinie nie wolno również kierować pojazdami, aż do momentu ustąpienia jej działania.
Choć badanie to jest całkowicie bezbolesne, to atropina bywa uciążliwa - może występować po niej pieczenie oczu, a sam efekt rozmycia przez te kilka godzin bywa dokuczliwy. Mimo tego, dla dbania o własne zdrowie badanie to należy wykonywać zawsze, gdy tylko pojawią się niepokojące objawy lub gdy zaleci je lekarz. Profilaktycznie warto udawać się na nie średnio raz na 3 lata (przed osiągnięciem 40 rż.) i raz na dwa lata, gdy jesteś w okresie między 40 a 50 rokiem życia. Po 50. zaleca się badanie dna oka raz do roku.
Cena diagnostyki tego typu wynosi od 50 do 200 złotych w zależności od miejscowości i gabinetu okulistycznego. Badanie dna oka można wykonać również w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. Oczekiwanie na taką wizytę wynosi około 6 miesięcy.
Bibliografia:
https://www.bezokularow.pl/poradnik/badanie-dna-oka-podstawowe-informacje-przygotowanie-do-badania-i-jego-przebieg
https://www.medonet.pl/badania,badania-dna-oka---wskazania--przygotowanie-do-badania--przebieg,artykul,1727273.html
https://www.okulus.com.pl/wpisy/130-kiedy-wykonuje-sie-badania-dna-oka
