Jeśli kiedykolwiek zastanawiałeś się, dlaczego jedne okulary leżą na nosie lepiej niż inne - odpowiedź może kryć się w kącie pantoskopowym. To pojęcie nie jest powszechnie znane, ale odgrywa ogromną rolę w dopasowaniu okularów. Dowiedz się, czym jest kąt pantoskopowy, jak się go mierzy i dlaczego warto zwrócić na niego uwagę.
Kąt pantoskopowy to kąt nachylenia oprawy okularowej względem twarzy, mierzony w pozycji naturalnego patrzenia. Mówiąc prościej, jest to sposób, w jaki okulary ,,pochylają się” do przodu nad nosem użytkownika. Im większe nachylenie soczewek do twarzy, tym większy kąt pantoskopowy.
Standardowo kąt pantoskopowy mieści się w zakresie od 5 do 15 stopni. Właściwe jego dobranie wpływa na to, jak dokładnie szkła korekcyjne współgrają z naturalnym kątem patrzenia i ruchem gałek ocznych.
Kąt pantoskopowy w okularach to ważny parametr wpływający na precyzję działania szkieł okularowych. To nie tylko kwestia wygody. Odpowiednie nachylenie oprawki względem twarzy wpływa również bezpośrednio na jakość widzenia i efektywność korekcji wzroku. Zbyt mały lub zbyt duży kąt może prowadzić do:
W przypadku okularów jednoogniskowych efekt może nie być tak zauważalny, ale przy bardziej zaawansowanych rozwiązaniach, jak okulary progresywne, czy okulary trójogniskowe, dobrze dobrany kąt jeszcze bardziej zyskuje na znaczeniu.
W okularach progresywnych, gdzie różne części soczewki odpowiadają za widzenie z bliska, z daleka i na średnim dystansie, kąt pantoskopowy decyduje o prawidłowym działaniu całej konstrukcji. Jeśli kąt pantoskopowy w okularach progresywnych nie będzie dopasowany do indywidualnej anatomii twarzy, oko może nieprawidłowo wchodzić w strefy progresji soczewki. To prowadzi do zniekształceń i frustracji przy codziennym użytkowaniu.
Kąt pantoskopowy mierzy się, gdy oprawki są już założone na twarzy pacjenta - w jego naturalnej, wyprostowanej postawie. Chodzi o uchwycenie kąta między płaszczyzną czołową (prostopadłą do podłoża) a płaszczyzną soczewek oprawy, patrząc z boku. Najczęściej pomiar odbywa się na trzy sposoby:
Optyk lub optometrysta mierzy ten kąt po założeniu przez Ciebie wybranej oprawy - takiej, którą chcesz nosić. Dlatego najpierw wybiera się oprawkę, a potem przeprowadza wszystkie niezbędne pomiary.
Nie każda oprawka umożliwia odpowiednie ustawienie kąta pantoskopowego. To ważny czynnik, o którym wiele osób zapomina przy wyborze okularów. Kąt pantoskopowy oprawy jest zależny od kilku czynników konstrukcyjnych:
Jeśli zależy ci na maksymalnym dopasowaniu, wybierz oprawki, które dają się indywidualnie dostosować. Nie martw się, nie musisz znać się na wszystkich technicznych szczegółach - optyk z pewnością pomoże Ci w dokonaniu odpowiedniego wyboru. To szczególnie ważne przy okularach progresywnych, gdzie margines błędu powinien być minimalny.
Teoretycznie możliwe jest samodzielne zmierzenie kąta pantoskopowego, ale w praktyce jest to bardzo trudne bez specjalistycznych narzędzi i wiedzy optycznej. W warunkach domowych nie jesteś w stanie samodzielnie zachować dokładnej pozycji głowy, kąta patrzenia i właściwego ustawienia narzędzi. Co więcej, zafałszowania mogą się pojawić nawet przy niewielkim przechyleniu ciała lub spojrzeniu nieco w bok. Dlatego zawsze warto skonsultować się ze specjalistą. Optyk nie tylko zmierzy, ale i prawidłowo ustawi ten kąt, biorąc pod uwagę Twoją anatomię i potrzeby wzrokowe.
