Tablice Snellena to narzędzie stosowane w okulistyce do oceny ostrości wzroku. Stanowią one standardowy element badań wzroku na całym świecie. W artykule wyjaśnimy, czym dokładnie są tablice Snellena, jak przeprowadza się badanie wzroku z ich użyciem oraz jakie są różne rodzaje tych tablic.
Tablice Snellena zostały opracowane przez holenderskiego okulistę Hermanna Snellena w 1862 roku. Jest to zestaw liter, cyfr lub obrazków, ułożonych w rzędy o malejącej wielkości. Używa się ich do oceny ostrości widzenia pacjenta poprzez odczytywanie znaków z określonej odległości. Tablice te mogą występować w różnych formach, w zależności od tego, czy badanie dotyczy widzenia do dali czy do bliży.
Tablice Snellena do dali są najbardziej powszechnym typem używanym w badaniach wzroku. Pacjent odczytuje znaki z odległości 6 metrów. Znaki te są ułożone w rzędach, gdzie wielkość liter maleje w każdym kolejnym rzędzie. Każdy rząd jest oznaczony wartością liczbową w formie ułamka, która określa ostrość wzroku pacjenta.
Tablice Snellena do bliży są używane do oceny widzenia na krótkie odległości, zazwyczaj od 25 do 40 centymetrów od oka pacjenta. Na tych tablicach znajdują się znaki, które również zmniejszają się w kolejnych rzędach. Badanie z użyciem tych tablic jest istotne dla oceny zdolności widzenia z bliska.
Dla dzieci, które jeszcze nie potrafią czytać, opracowano specjalne wersje tablic Snellena zawierające proste grafiki zamiast liter czy cyfr. Te obrazki są łatwiejsze do rozpoznania i nazwania przez najmłodszych. Dzięki temu możliwe jest przeprowadzenie wiarygodnego badania wzroku bez względu na ich umiejętności czytania i unika się błędów, które mogłyby wynikać z nieznajomości liter.
Badanie ostrości wzroku przy użyciu tablic Snellena jest prostym i szybkim procesem. Pacjent odczytuje znaki z tablicy, zaczynając od największych, z odległości 6 metrów (dla tablic do dali) lub 25-40 cm (dla tablic do bliży). Badanie jest przeprowadzane osobno dla każdego oka.
Prawidłowe ustawienie odległości podczas badania wzroku za pomocą tablicy Snellena jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników. Standardowa odległość wynosi 6 metrów w przypadku tablic do dali oraz 25-40 cm dla tablic do bliży. Odległości te są wyznaczone na podstawie zdolności zdrowego oka do rozpoznawania szczegółów z określonych dystansów. Pacjent powinien stać lub siedzieć prosto, bez odchylania głowy. Jedno oko zasłania, a drugie używa do odczytywania znaków z tablicy. Proces powtarza się dla drugiego oka, aby uzyskać pełny obraz ostrości wzroku. Tablica powinna być dobrze oświetlona, aby pacjent mógł wyraźnie widzieć wszystkie znaki. Zaleca się, aby badanie przeprowadzać w pomieszczeniu o stałym natężeniu światła, często w ciemni, gdzie strumień światła jest kontrolowany. Dowiedz się, jak daleko sięga ludzki wzrok.
Wyniki są zazwyczaj zapisywane w postaci ułamka. Wynik 6/6 (20/20) jest wzorcowy, natomiast każda większa liczba w mianowniku wskazuje na obniżenie ostrości wzroku.
Wyniki badania wzroku są przedstawiane w postaci ułamka V = d/D, gdzie:
Dla lepszego zrozumienia działania tego wzoru, rozważmy przykład: Pacjent jest w stanie odczytać znaki z tablicy z odległości 6 metrów (d = 6 m), a znaki te powinny być widoczne z odległości 12 metrów (D = 12 m). W takim przypadku ostrość wzroku pacjenta wynosi V = 6/12. Oznacza to, że pacjent widzi dwa razy gorzej niż osoba bez wad refrakcji wzroku.
Współcześnie Tablica Snellena dostępna jest również w formie online, dzięki temu można szybko i wygodnie przeprowadzić wstępne testy wzroku bez konieczności wizyty u okulisty. Tablice Snellena w wersji online działają na podobnych zasadach co ich tradycyjne odpowiedniki. Są one zaprojektowane w taki sposób, aby umożliwić użytkownikom przeprowadzenie samodzielnego testu ostrości wzroku w warunkach domowych. Pliki PDF z tablicami Snellena można pobrać z wielu stron internetowych oferujących materiały okulistyczne. Po pobraniu wystarczy wydrukować tablicę i umieścić ją na ścianie, a następnie postępować zgodnie z instrukcjami dotyczącymi odpowiedniej odległości i oświetlenia. Mimo że tablice Snellena online mogą być przydatne do wstępnej oceny ostrości wzroku, nie zastąpią one wizyty u okulisty. Pamiętaj, że badania przeprowadzone pod czujnym okiem specjalisty zapewniają dokładną diagnozę i odpowiednie zalecenia dotyczące korekcji wzroku. Sprawdź nasz poradnik, jak dbać o swój wzrok, aby dłużej cieszyć się najwyższą jakością widzenia!
Bibliografia:
https://www.bezokularow.pl/poradnik/tablice-snellena-czym-sa-i-czym-sie-charakteryzuja
Marsden J, Stevens S, Ebri A. How to measure distance visual acuity. Community Eye Health. 2014.
